W artykule:
–> największe atrakcje Palermo, wraz z umieszczonym na UNESCO Monreale
–> kontrast między przepięknym miastem, a jego zaniedbaniem przez lokalne władze
–> street art i kultura alternatywna w stolicy Sycylii
Chodzimy ciemnymi ulicami Palermo. Gdzieniegdzie nieproszony mężczyzna proponuje nam odprowadzenie pod mieszkanie, popilnowanie samochodu czy przyniesienie biletu parkingowego. Chcemy tylko, by dał nam spokój. Domy są poniszczone, na ścianach pamiętających II wojnę światową umieszczone zostały wątpliwej jakości, często wulgarne, graffiti. Czerwone światła jakby nie mają znaczenia, pasy ruchu zostały namalowane „sztuka dla sztuki”, a przechodząc przez targ automatycznie chwytam kurczowo torebkę. Śmierdzi, jest głośno, nieestetycznie.
Takie zaniedbane miasto mnie pociąga. Czuć w nim zgiełk inności, wątek niebezpieczeństwa. Jednocześnie pluję sobie w twarz, bo wiem, że to co dla mnie jest kuszącą egzotyką, dla ludzi mieszkających tu na co dzień jest przekleństwem. Stolica Sycylii jest jednocześnie jednym z najgorzej zarządzanych miast wyspy. Po drogach walają się śmieci, są problemy z kontrolowaną przez mafię wodą, pieniądze na odnowę zabytkowych kamienic są defraudowane, podobnie jak wsparcie dla młodych na kupno nowych mieszkań, a grupa nastoletnich chłopców chodzi po parkingu publicznym po prostu go zawłaszczając, tak by nasze pieniądze za postój nigdy nie trafiły do miasta.
Gdybym mieszkała w Palermo z pewnością nienawidziłabym go. Z turystycznego punktu widzenia zachwyca mnie jednak równie mocno, jak Bangkok czy Stambuł. Wszak jest to miasto przepiękne! Kolejne kamienie to ślady wielkich cywilizacji sprzed stuleci. Kultura młodych jest moim zdaniem najlepsza na wyspie (katańczycy się nie zgodzą). Są tu słynne targi i fajne współczesne inicjatywy kulturowe. Są też bary, które jeszcze pachną sycylijską inteligencją lat sześćdziesiątych.
Czy warto jechać do Palermo? Bez dwóch zdań! Miasto nie spodoba się tym, którzy w odwiedzanych miejscach szukają przede wszystkim wrażeń estetycznych, ale zachwyci poszukiwaczy autentyczności. Bo żadne inne miejsce Sycylii tak nie migocze. Żadne inne nie ma w sobie takiego życia, takiej energii. W żadnym nie dzieje się aż tyle.
Przygotowałam wam ściągawkę atrakcji Palermo. Nie są to jedynie zabytki, które warto zobaczyć, choć jest ich tu co niemiara. Stolica Sycylii to przede wszystkim żywe miasto. Zapraszam do poczytania o tym, co warto zwiedzić w Palermo.
1. Życie ulicy
Najważniejsze w Palermo jest po prostu to, co się dzieje na ulicy. Wyjdźcie z hotelu, przespacerujcie się głównymi ulicami miasta – via Roma i Corso Vittorio Emanuele. Idźcie do portu, kupcie coś do zjedzenia od sprzedawcy przekąsek. W międzyczasie przeklnijcie, jak w tym mieście jest głośno. Ile jeździ tu samochodów i ile osób się o was odbija na chodniku. Poczujcie klimat, by móc zrozumieć więcej!
Palermo należy do 10 z największych atrakcji Sycylii. Zobacz pozostałe 9. Klik!
2. Katakumby w konwencie kapucynów
zdj. groucho/flickr.com
Z miejsc typowo turystycznych nie mam wątpliwości, co jest numerem jeden – zdecydowanie to katakumby w Convento dei Cappucini. W podziemiach klasztoru zostało pochowanych ponad 8000 osób, których szczątki dziś są wystawione na widok publiczny. Zobaczymy tak czaszki i kości, jak i niemal doskonale zabalsamowane ciała. Miejsce przytłacza, wielu uważa, że nie powinno być udostępnione do zwiedzania. Opinię wyróbcie sobie sami. Pamiętajcie tylko, że oglądacie szczątki prawdziwych osób.
Napisałam przewodnik po tym wspaniałym sycylijskim regionie. W ciągu pięciu lat sprzedaży został bestsellerem i zebrał opinie najdokładniejszej publikacji po zachodniej części wyspy. Nie tylko po polsku!
Obecnie, z powodu epidemii COVID-19, jego papierowe wznowienie zostało wstrzymane, ale nowa uaktualniona wersja jest już do kupienia w wersji e-booka. Z powodu swojej surowej formy w specjalnej cenie!
Cały zysk ze sprzedaży będzie przeznaczony na druk przewodnika.
3. Cappella Palatina w Palazzo dei Normanni
Drugą atrakcją turystyczną, którą trzeba zwiedzić będąc w Palermo, jest znajdująca się w Pałacu Normanów kaplica, która wraz z katedrą w Monreale znalazła się w 2015 roku na liście dziedzictwa UNESCO. Kaplicę wyróżniają znakomite mozaiki stylu normandzkiego, z którego słynie ta część wyspy. Gdy wejdziecie do niej, znajdziecie się w małym raju, którego – zapewniam – nie znajdziecie w żadnym innym zakątku świata. Być w Palermo i nie odwiedzić Capelli Palatiny, to tak jak być w Paryżu i nie odwiedzić Sainte-Chapelle.
4. Wesoła Katedra
Niedaleko od Palazzo dei Normanni znajduje się najważniejsza świątynia miasta. Jest budynkiem co najmniej kontrowersyjnym – znawcy architektury wprost nazwą ją architektonicznym potworkiem. Każda część katedry pochodzi z innego okresu, gotyk przeplata się z barokiem i stylem normandzkim. Przepływ czasu jednak zrobił swoje i mogę się założyć, że większość z nas uzna bryłę katedry za przepiękną. Monumentalna, bogato zdobiona, jest najważniejszym budynkiem okresu normandzkiego w mieście. Koniecznie wejdźcie na jej dach i spójrzcie na Palermo z góry.
5. Street Art i kultura alternatywna
Chcę wrócić do życia codziennego. Spacerując po zaułkach Palermo trudno nie dojść do wniosku, że w tak źle zarządzanym mieście musi się narodzić świetna kultura alternatywna. Sztuka ulicy dostępna jest tu w wielu miejscach, a jej fanom przede wszystkim polecam dzielnicę Kalsa i Borgo Vecchio. Ale oczywiście nie tylko. Zaglądajcie w opuszczone podwórka, spacerujcie dookoła studenckich okolic. Znajdziecie niesamowitą ilość dzieł ulicy, obok której trudno przejść nieporuszonym.
6. Muzeum i teatr marionetek
W Palermo w muzeum byłam tylko jednym i nie żałuję. Tradycja teatrów marionetkowych na Sycylii została doceniona przez UNESCO, jako światowe dziedzictwo i jednym z miejsc, gdzie możemy się o niej uczyć jest Museo delle Marionette w Palermo. Muzeum nie jest duże, ale ciekawe i różnorodne. Dodatkowo koniecznie wybierzcie się w mieście do teatru marionetek. Po godzinnym spektaklu w języku starosycylijskim aktorzy pozwolą wam potrzymać lalki nauczą, jak się z nimi obchodzić.
7. Kościoły na Piazza Bellini
Najciekawszym pod względem turystycznym placykiem w Palermo jest dla mnie urokliwa Piazza Bellini, znajdująca się zaraz przy słynnym skrzyżowaniu głównych ulic miasta – Quattro Canti. Na placu znajdują się aż trzy kościoły, z których dwa należą do najbardziej oryginalnych w Europie. San Cataldo przypomina raczej element arabskiej medyny niż ultrakatolickiego miasta, a La Martorana, to jeden z najlepiej zachowanych gotyckich budynków Palermo. Trudno na plac nie trafić i naprawdę – nie warto starać się go omijać.
8. Targi miejskie
Jak trzy lata temu po raz pierwszy wybierałam się do Palermo, miałam limit 10 euro dziennie na wydatki. Nie w głowie mi były płatne kościoły i muzea. Idealnym rozwiązaniem okazały się wtedy kolorowe, pełne życia targi miasta. Najsłynniejsze to Ballaro, Vuucciria i Capo. Są kolejnym miejscem, w którym arabska historia Palermo jest bardziej niż oczywista. Kupcie na nich wina i sery, bierzcie owoce garściami, a jak zgłodniejecie, skorzystajcie z dobrodziejstw modnego i słynego już palermiańskiego street foodu.
9. Impreza w dzielnicy Kalsa
Są dwa miasta, w których bawię się najlepiej na świecie. Oba są we Włoszech. Jest to studencka Bolonia i alternatywne Palermo. A bawię tu się zawsze w Kalsa. W weekendy wieczorami przez główne zaniedbane place dzielnicy nie da się przejść. DJ stoi na środku placu, obok sprzedawcy jedzenia ulicznego (street food) i setki pijących piwo i drinki młodych, którzy żywo rozmawiają o wszystkim i o niczym. Czasem się wejdzie do klubu potańczyć, ale główna impreza jest właśnie na placu. Tym samym, który następnego dnia rano przeraża wizją opuszczonego miasta.
Książki o Palermo i okolicach
Jeśli tak jak ja lubisz czytać książki o odwiedzanych miejscach, to koniecznie zaopatrz się w te pozycje. Wszystkie są dostępne w mojej księgarni blogowej Duży pokój. Będzie mi miło, jeśli to właśnie w niej zrobisz zakupy. Dzięki temu w fajny sposób podziękujesz mi za informacje z bloga.
- P. Robb – Sycylijski mrok; reportaż o sycylijskiej mafii. Już jego pierwsze strony traktują o Palermo, które z mafią łączy niechlubna historia i – niestety – ciągle teraźniejszość.
- J. Olkiewicz – Sycylia w kalejdoskopie historii i legendy; eseje o historii i mitologii wyspy, w tym kilka rozdziałów o tej chlubnej historii Palermo. Bardzo obrazowo i przyjemnie napisane
- J. Mikołajewski i P. Smoleński – Czerwony śnieg na Etnie; od esejów o literaturze po reportaże o imigrantach i władzy. Mikołajewski i Smoleński zajęli się wszystkim, co ich jara. Nowość z 2021 roku.
- A także dużo więcej książek o całej Sycylii, które znajdziecie tutaj
10.Katedra w Monreale
Administracyjnie Monreale nie należy do Palermo. Jest to małe miasteczko położone na wzgórzu nad stolicą. Jednak są tak blisko siebie i kulturowo tak ze sobą związane, że trudno mi o nich mówić osobno. Trudno odwiedzić Monreale bez odwiedzenia Palermo i mam nadzieję, że nie przyjdzie wam do głowy być w Palermo i nie odwiedzić Monreale. Bo jeśli podobały wam się normandzkie mozaiki w Capella Palatina, to zwiedzanie katedry w Monreale zwali was z nóg. To jest bez dwóch zdań jedno z najwspanialszych wnętrz na kontynencie europejskim. Podkreślcie Monreale 3 razy nie tylko przy wycieczce do Palermo. Podkreślcie je przy wycieczce na Sycylię, a może nawet do Włoch!
11. Kawa i ciacho w barze
Ostatnie dwa punkty będą kulinarne, choć zupełnie inne. Trudno mi odwiedzić miasto, bez zahaczenia o jego kawiarnie, a raczej, w przypadku Włoch, bary. W Palermo znajdziemy bary naprawdę imponujących rozmiarów, gdzie oprócz kasy z jednej strony będzie stoisko z papierosami i gazetami, jedna lada z alkoholem i kawą, a druga lada ze słodyczami. Niektórzy klienci wpadają tu tylko na chwilę na kawę lub kieliszek amaro, ale inni siadają z kieliszkiem wina przy stoliku i godzinami czytają gazetę. Wiele barów ma intrygujące, artystyczno-inteligenckie, tradycje i można się w nich poczuć, jak w Paryżu. Koniecznie spróbujcie słodyczy w Palermo! Przysmakiem są marcepanowe owoce – frutta di martorana.
12. Kolacja na świeżym powietrzu
I wreszcie zakończmy te dwa dni w Palermo (bo dzień to na pewno za mało!) kolacją na jednym z urokliwych placyków, ze stoliczkiem z widokiem na piękny kościół. Nie wskażę konkretnego miejsca, bo jest ich aż zbyt wiele. Podpowiem za to co zjeść: palermiańską pizzę lub makaron z sardynkami (pasta con la sarde) na kolację. Wcześniej na przekąskę panelle (bułkę z placuszkami z ciecierzycy). W Palermo znajdują się tak stoiska z potrawami za euro, jak i najlepsze restauracje Michelina. Nie ma możliwości, by wasze gusta zostały niezaspokojone.
Być może zainteresuje Cię też:
→ Sycylia samochodem. Wakacje dookoła wyspy.
–>A na blogu Fotopodróże tekst o Wyspach Liparyjskich. Jednej z niewielu częsci Sycylii, której jeszcze nie odkryłam.
P.S. Coś nie wyszły zdjęcia tego dnia. Jak widzicie pada, ciemno, nieprzyjemnie. Ale miasto się broni. Zapewniam!
widok z naszego tarasu na dachu
Jedziesz na Sycylię? Trafiłeś w dobre miejsce. To najlepiej poznany przeze mnie zakątek świata. Na blogu znajdziesz kilkadziesiąt tekstów o tej wyspie. Szukaj ich tutaj. A jeśli podobał Ci się tekst, to dołącz do czytelników bloga na Facebooku. Tam jeszcze więcej zdjęć, inspiracji i historii na żywo.
Dzięki za przeczytanie artykułu!
Mam na imię Agnieszka i od 8 lat prowadzę blog i opowiadam wam o świecie. Napisałam 4 przewodniki turystyczne i ponad 500 artykułów podróżniczych. Większość z nich przeczytacie na tym blogu. Zapraszam do dalszej lektury. Na górze macie menu, a tam wszystkie teksty 🙂